Διαδικτυακές απάτες με μέλλον (e-Thessalia)

Ευχαριστώ θερμά την e-thessalia που έκανε το κόπο να καταγράψει και να κωδικοποιήσει κάποιες σκέψεις από την πρόσφατη συζήτηση με τους πάντα καλά ενημερωμένους δημοσιογράφους της κ. Δημήτρη Ράλλη και κ. Κατερίνα Λαμπρονίκου.

 

Η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης και των Deepfakes θα είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση. Οι δυσκολίες θα είναι πολύ περισσότερες όταν κάποιος "έχει δει με τα μάτια του και ακούσει με τα αυτιά του" φίλους, συναδέλφους και συνεργάτες του, να του ζητάνε να εγκρίνει συναλλαγές για τις οποίες προφανώς δεν έχουν ιδέα αφού αποτελούν προϊόν απάτης.

 

Για την ώρα ο καλύτερος μηχανισμός ασφάλειας είναι σχετικά απλός: ποτέ δε μοιραζόμαστε τους κωδικούς επιβεβαίωσης (2FA) που φθάνουν στο κινητό μας σε οποιαδήποτε μορφή (sms, viber κλπ) και ποτέ δεν εγκρίνουμε συναλλαγές, εντολές ή επανέκδοση συνθηματικών που δεν έχουμε δώσει εντολή εμείς. Αν πρέπει να κρατήσετε μια μόνο συμβουλή, κρατήστε αυτή.

 

Το άρθρο είναι διαθέσιμο στην έντυπη έκδοση της Θεσσαλίας αλλά και στην ιστοσελίδα της εδώ

 

Ρεπορτάζ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΑΛΛΗΣ

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΑΜΠΡΟΝΙΚΟΥ 

Το κυβερνοέγκλημα ήρθε για να μείνει και οι εκφάνσεις του αγγίζουν όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας των ανθρώπων, από τους ηλικιωμένους μέχρι τους πιο νέους και ενημερωμένους με την τεχνολογία. Η τεχνητή δε νοημοσύνη, παρόλο που στα διαδικτυακά βίντεο φαντάζει εντυπωσιακή, μπορεί να αποτελέσει ακόμη ένα όπλο στη φαρέτρα των κυβερνοεγκληματιών.

Θύματα των κυβερνοαπατεώνων μπορεί να είμαστε όλοι. Η ενημέρωση και η αυξημένη προσοχή είναι τα πρώτα μέσα άμυνας που μπορεί να αντιτάξει ο καθένας, αν και οι απάτες γίνονται όλο και πιο σύνθετες.

Ο κ. Βασίλης Βλάχος, αναπληρωτής καθηγητής Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ειδικός σε θέματα κυβερνοασφάλειας, εξηγεί τι είναι οι διαδικτυακές απάτες και πώς μπορεί κάποιος να προστατευτεί: «Οι διαδικτυακές απάτες είναι καθημερινές, αυξάνονται διαρκώς και θα συνεχίσουν να αυξάνονται, γι’ αυτό χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή και επαγρύπνηση. Οι απάτες μπορεί να αφορούν μικροποσά και να στοχεύουν μαζικά σε οποιονδήποτε εύπιστο καταφέρουν να τους εμπιστευτεί να τους δώσει πρόσβαση στους κωδικούς του. Με τη χρήση πολύ προηγμένων τεχνικών μέσων έχουν μελετήσει πολύ καλά τα θύματά τους και γνωρίζουν με ακρίβεια όλες τις λεπτομέρειες».

Κατά τον κ. Βλάχο, οι πιο «καθημερινές» απάτες έχουν να κάνουν με τραπεζικούς λογαριασμούς, το e-banking ή άλλους τρόπους μεταφοράς χρημάτων. Σχεδόν πάντα υπάρχουν κοινά πρότυπα στις απάτες αυτές, όπως λέει: «το πρώτο είναι η έννοια της πιεστικότητας, ώστε να δράσει άμεσα το θύμα, διαφορετικά είτε θα υποστεί κάποια ποινή είτε θα χάσει κάποια χρήματα που δικαιούται είτε δεν θα μπορέσει ποτέ να διεκδικήσει κάτι που περιμένει. Αυτό γίνεται, γιατί οι απατεώνες δεν θέλουν να σκεφτεί κάποιος καθαρά, προσπαθούν σε περιορισμένο χρόνο να δημιουργήσουν την αίσθηση της αγωνίας, ώστε να δράσει άμεσα προς όφελός του. 

Το δεύτερο είναι να κατανοήσουν όλοι ότι οι μηχανισμοί ασφαλείας που παρέχουν οι τράπεζες ή άλλες υπηρεσίες είναι για να προστατεύσουν τους χρήστες. Αυτοί οι μηχανισμοί ασφαλείας, όπως τα sms επιβεβαίωσης στο κινητό τηλέφωνο ή ο κωδικός στο viber ή η εφαρμογή της τράπεζας δεν πρέπει ποτέ να δίνονται σε κανέναν. 

«Αν το κατανοήσουμε, σε πολύ μεγάλο βαθμό θα αποφύγουμε την πλειοψηφία των απατών. Οι κωδικοί που στέλνονται στο κινητό μας τηλέφωνο δεν πρέπει να δίνονται σε κανέναν άλλο, δεν χρειάζονται σε καμία συναλλαγή ούτε θα τους ζητήσει ποτέ η τράπεζα» σημειώνει ο ίδιος.

Ο ειδικός σε θέματα κυβερνοασφάλειας σημειώνει επιπλέον ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι οι κλασικές απάτες με υποκλοπή κωδικών αυθεντικοποίησης του χρήστη είναι οι πιο διαδεδομένες. Ωστόσο, όπως τονίζει, «υπάρχουν και κάποιες άλλες που θα τις δούμε στο μέλλον, αρχίζουν να εμφανίζονται και στην Ελλάδα. Έχουν σημαντική προεργασία, αλλά στοχεύουν σε πολύ μεγαλύτερα ποσά. Αυτές χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, τα λεγόμενα «deep fakes». Σε αυτή την περίπτωση, μπορούν να πάρουν το βίντεο και τη φωνή κάποιου από το διαδίκτυο και να συνθέσουν με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης ένα νέο βίντεο ώστε να λέει οτιδήποτε θέλουν οι επιτήδειοι. Τέτοιες απάτες έχουν γίνει στο εξωτερικό, τα ποσά που έχουν χαθεί είναι της τάξης των εκατοντάδων χιλιάδων και εκατομμυρίων ευρώ. Απαιτούν σημαντική προεργασία, αλλά όσο η τεχνολογία αυτή γίνεται προσιτή σε όλο και περισσότερο κόσμο και γίνεται εύκολο να δημιουργήσουμε deep fakes, τόσο περισσότερο θα πρέπει να ανησυχούμε όλοι μας. Στην Ελλάδα έχουν ακουστεί μεμονωμένα περιστατικά, αλλά στο εξωτερικό είναι πιο συνηθισμένα. Η τεχνητή νοημοσύνη βοηθά και τους κυβερνοεγκληματίες, γιατί τα email με phising είναι πολύ πειστικά, το κείμενό τους είναι απόλυτα σωστό και θα μπορούσαν να παραπλανήσουν και πολύ έμπειρους χρήστες».

Κατά τον κ. Βασίλη Βλάχο, στόχος των απατεώνων μπορεί να είναι ο καθένας μας, παρ’ όλα αυτά είναι ενθαρρυντικό ότι όλο και περισσότεροι είναι πλέον περισσότερο υποψιασμένοι. «Είναι ένας αγώνας δρόμου, όσο πιο προσεκτικός γίνεται ο κόσμος τόσο πιο καλοδουλεμένες και αποτελεσματικές γίνονται οι απάτες, οπότε δεν μπορούμε να εφησυχάσουμε και να κατεβάσουμε τις άμυνές μας» τονίζει ο ίδιος.