Ασφάλεια Κινητών Συσκευών και Κυβερνοεπιθέσεις

Η 1η Στρατιά με προσκάλεσε να μιλήσω για την Ασφάλεια των κινητών συσκευών αλλά και των επικοινωνιών στο Διαδίκτυο. Το μήνυμα μου ήταν σαφές: τόσο για τις συσκευές κινητής τηλεφωνίας όσο και για το Διαδίκτυο, η Ασφάλεια και η Εμπιστευτικότητα στις επικοινωνίες είναι το ζητούμενο και όχι το δεδομένο. Η κατάσταση είναι άκρως προβληματική και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιούνται για διαβαθμισμένης επικοινωνίες. 

Ελπίζω να έπεισα για τα παραπάνω καθώς παρουσίασα πλήθος γνωστών αλλά και σχετικά άγνωστων τεχνικών για την υποκλοπή, παρεμπόδιση επικοινωνιών, τον εντοπισμό θέσης του χρήστη και πολλά άλλα τόσο από τη διεθνή βιβλιογραφία όσο και από κάποια δική μας δουλειά που έχει γίνει στην Ελλάδα.

Στο τέλος προσπάθησα να αναδείξω τις πλέον ασφαλείς επιλογές σε περίπτωση που χρήση κινητών τηλεφώνων ή του Διαδίκτυου είναι μονόδρομος, επισημαίνοντας βέβαια ότι επειδή δεν υπάρχουν ενδείξεις παραβίασης τους δεν σημαίνει ότι είναι και ασφαλείς. Για το λόγο αυτό πάντα συνίσταται η χρήση ειδικού εξοπλισμού.

Ευχαριστώ θερμότατα για την τιμητική πρόσκληση και την φιλοξενία. Ελπίζω ότι βγήκαμε όλοι σοφότεροι από αυτή τη διαδικασία. Συμπερασματικά πάντως είμαι πολύ χαρούμενος γιατί η αίσθηση που απεκόμισα είναι ότι "Έχουν γνώση οι φύλακες"

Ερευνητική Δημοσιογραφία και Ασφάλεια Επικοινωνιών

Τέλη Ιουνίου η Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα πρωτίστως μαζί με τον OWASP Greek Chapter οργανώσαμε ένα σεμινάριο για τους δημοσιογράφους που ασχολούνται με την ερευνητική δημοσιογραφία. Η ομάδα που το οργάνωσε περιλάμβανε φυσικά την Δέσποινα Μητροπούλου και την Kyriaki Chantzi και φυσικά πολλούς και πραγματικά αξιολογότατους ερευνητές δημοσιογράφους.

Ασχοληθήκαμε με εργαλεία κρυπτογράφησης και διασφάλισης των επικοινωνιών και πολλά άλλα (tails, veracrypt, gpg, tor κλπ). Πήραμε πολύ θετικά σχόλια, μάλιστα είχαμε προγραμματίσει και δεύτερο γύρο για σήμερα αλλά το πολύ ζεστό αθηναϊκό καλοκαίρι μας έκανε να το ξανασκεφτούμε. 

Δεν πρόκειται όμως σε καμία περίπτωση να το αφήσουμε, θα συνεχίσουμε πολύ δυναμικά το Σεπτέμβριο. Η σωστή δημοσιογραφία είναι βασικός πυλώνας της Δημοκρατίας. Όσο και αν θέλουν ορισμένοι να έχουν πρόσβαση στις πρωτογενείς πηγές και το υλικό των δημοσιογράφων θα πρέπει να καταλάβουν ότι αυτό ΔΕΝ είναι καλή ιδέα. 
 
Αν και τίποτα δεν είναι απόλυτα ασφαλές υπάρχουν αρκετές λύσεις ανοικτού λογισμικού που θα αποθαρρύνουν τους περισσότερους επίδοξους "ωτακουστές". Η κρυπτογραφία είναι ένα μικρό αλλά βασικό υποστύλωμα της δημοκρατίας όταν μπορεί να διασφαλίσει την ιδιωτικότητα και την εμπιστευτικότητα στις επικοινωνίες μας.

Προκλήσεις Ασφάλειας και Κυβερνοασφάλειας

Σήμερα είμαι απίστευτα κουρασμένος αλλά και χαρούμενος γιατί συμμετείχα στο εξαιρετικό πάνελ Ημερίδα "Προκλήσεις Ασφάλειας και Κυβερνοασφάλειας" που έστησε και συντόνισε άψογα ο φίλος και συνάδελφος Periklis Chatzimisios στον πολύ ωραίο χώρο του συνεδριακού κέντρου της Τράπεζας Πειραιώς στα Λαδάδικα (πολύ μου αρέσει αυτή η περιοχή τελικά).
Οφείλω να ομολογήσω ότι έμεινα ενθουσιασμένος με την εισήγηση της Eva Kaili Τοποθετήθηκε άψογα τόσο σε τεχνολογικό επίπεδο για το blockchain απαντώντας σε βαριές τεχνικές ερωτήσεις, όσο και στα γενικότερα θέματα έρευνας και τεχνογνωσίας που μας απασχόλησαν.

Συζητήσαμε λίγο και την δική μου εισήγηση για το αν οι στοχευμένες κυβερνοεπιθέσεις από τρίτες χώρες εναντίων πολιτικών φορέων και προσώπων αποτελούν απειλή κατά του πολιτεύματος. Τα στοιχεία που παρουσίασα δυστυχώς επιβεβαίωσε με περισσότερες έγκυρες πληροφορίες ο μεθοδικός Athanassios Kosmopoulos.

Ο φίλοςThanos Kakarountas ανέδειξε το πρόβλημα του hardware security και ο Christos Ilioudis μας έδειξε γιατί τελικά η κυβερνοασφάλεια δεν είναι πάντα εύκολη για τις μικρές επιχειρήσεις, κάτι το οποίο συχνά μας διαφεύγει.

Ο Leandros Maglaras με τηλεδιάσκεψη από την Αθήνα μας έδωσε πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για τις εξελίξεις σε εθνικό επίπεδο. Τέλος ο φίλος από την Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα Panagiotis Kranidiotis άναψε φωτιές με το γνωστό θέμα open source & security.

Εξαιρετική ημερίδα. Και αν κουραστήκαμε και λίγο παραπάνω άξιζε. Την όμορφη Θεσσαλονίκη δεν πρόλαβα να δω καθόλου αλλά είμαι σίγουρος ότι όλο και κάτι ωραίο θα διοργανώσουν σύντομα τα παιδιά εκεί.

Τίνος είναι βρε γυναίκα το ΤΕΙ;

Άρθρο προβληματισμού και απελπισίας στην Ελευθερία 

Τίνος είναι βρε γυναίκα το ΤΕΙ;

Τους τελευταίους μήνες το Υπουργείο Παιδείας προχωράει σε ένα ευρύτατο ανασχεδιασμό του ακαδημαϊκού χάρτη. Σε μια λογική χώρα, κάθε πόλη της οποίας ένα Τεχνολογικό Ίδρυμα αναβαθμίζεται σε Πανεπιστήμιο θα είχε κάθε λόγο να είναι περήφανη και να πανηγυρίζει.

Το Υπουργείο Παιδείας αναγνωρίζοντας την ουσιαστική δουλειά που γίνεται στο ΤΕΙ Θεσσαλίας αποφάσισε να το συνενώσει με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ώστε μαζί να αποτελέσουν το τρίτο μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας. Αυτονόητα αυτό αποτελεί ιδιαίτερα θετική εξέλιξη για τη Λάρισα που θα φιλοξενεί το μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης, αποτελώντας έτσι ερευνητικό κέντρο καινοτομίας όλης της Ελλάδας.

Διαβάζοντας ωστόσο τον τοπικό Τύπο αλλά και διάφορες ανακοινώσεις φορέων, επιμελητηρίων και συλλόγων ο ανυποψίαστος αναγνώστης αποκομίζει την εντύπωση ότι η Λάρισα τιμωρείται. Κυκλοφορούν «οικονομικές αναλύσεις» που υπολογίζουν πόσα εκατομμύρια θα χάσει η Λάρισα από το «κλείσιμο» του ΤΕΙ. Παραβλέποντας το χυδαίο επιχείρημα της σύνδεσης της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης με σουβλάκια και φραπέδες, περισσότερη εντύπωση προκαλεί το μέγεθος των ψεμάτων που χρησιμοποιούν οι εμπνευστές τους για να παραπλανήσουν τους πολίτες της Λάρισας.

Αρχικά, οι «αναλύσεις» αυτές αναφέρουν τα Τμήματα των ΤΕΙ που θα κλείσουν, χωρίς όμως να τονίσουν ότι αυτά τα Τμήματα θα μετεξελιχθούν αυτόματα σε Πανεπιστημιακά και θα λειτουργήσουν άμεσα στη Λάρισα. Οι υπάρχοντες φοιτητές δεν προβλέπεται από το σχέδιο του Υπουργείου να εξαϋλωθούν, ούτε να διακτινιστούν αλλά θα συνεχίσουν τις σπουδές τους στη Λάρισα. Τα καινούργια Τμήματα προφανώς θα δέχονται νέους φοιτητές κανονικά. Σκόπιμα τονίζουν ότι η κάποια Σχολή μεταφέρεται στον Βόλο, χωρίς όμως να εξηγούν ότι οι εγκαταστάσεις, οι φοιτητές και οι καθηγητές της Σχολής θα παραμείνουν στη Λάρισα και απλά στον Βόλο θα βρίσκεται μια αίθουσα με δύο τραπέζια και κάτι καρέκλες που θα συνεδριάζουν τα μέλη της Κοσμητείας μια φορά τον μήνα. Επιπλέον, παραβλέπουν το γεγονός ότι θα προσέλθουν αρκετοί ερευνητές με τις οικογένειές τους, θα δημιουργηθούν νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) και θα προκύψουν πολλά πλεονεκτήματα από τη δημιουργία ενός ερευνητικού – επιχειρηματικού οικοσυστήματος στην ευρύτερη περιοχή της Λάρισας.

Τα επιμελητήρια, οι επαγγελματικοί φορείς και η δημοτική αρχή όλα αυτά τα χρόνια έχουν παρακολουθήσει τις εξελίξεις στο ΤΕΙ από απόσταση με ψυχραιμία και νηφαλιότητα. Το ίδιο οφείλουν να πράξουν και τώρα χωρίς να παρασύρονται από υστερόβουλες προσπάθειες χειραγώγησής τους. Οι ευκαιριακές παρεμβάσεις από όσους έχουν αποσπασματική και περιορισμένη εικόνα των ευρύτερων εξελίξεων στον ακαδημαϊκό χώρο, δεν μπορούν να έχουν θετικό πρόσημο.

Η μετεξέλιξη του ΤΕΙ Θεσσαλίας σε Πανεπιστήμιο είναι αναμφίβολα κάτι θετικό. Η αναβάθμιση όμως αυτή, όπως και κάθε μετάβαση σε ανώτερο επίπεδο σημαίνει ότι αυξάνουν και οι απαιτήσεις. Αλίμονο αν εισακουστεί το επιχείρημα όσων προσπαθούν να γίνουν Πανεπιστήμιο απλά αντικαθιστώντας τις ταμπέλες στην είσοδο και τις σφραγίδες χωρίς καμία άλλη αλλαγή ή αξιολόγηση. Συνεπώς η ακαδημαϊκή κοινότητα του ΤΕΙ θα πρέπει να εστιάσει περισσότερο στην προσαρμογή της στις αυξημένες ακαδημαϊκές και ερευνητικές απαιτήσεις του Πανεπιστημίου και λιγότερο στην κατάληψη αξιωμάτων και τη διατήρηση «κεκτημένων». Στο νέο Ίδρυμα θα υπάρχουν αναπόφευκτα λιγότεροι Κοσμήτορες και Πρόεδροι, αλλά περισσότεροι ερευνητές και διδάσκοντες. Από την άλλη ο σκοπός ενός Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος δεν μπορεί να είναι η παραγωγή κοσμητόρων και προέδρων, αλλά ανταγωνιστικών αποφοίτων με πτυχία που έχουν αντίκρισμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σε τελική ανάλυση, το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντήσουν όλοι είναι σε ποιον ανήκει στο ΤΕΙ; Σε συντεχνίες εργαζομένων, καθηγητών, διοικητικών υπαλλήλων και διαφόρων φορέων που δεν επιθυμούν να αλλάξει τίποτα; Σε όσους προτάσσουν ως μείζον το μέλλον της δικής τους σχολής ή τμήματος παραβλέποντας τα γενικότερα οφέλη από το νέο υπερ-πανεπιστήμιο που θα δημιουργηθεί;

Ας συνεκτιμηθεί στην απάντηση, ότι στην υπόλοιπη Ελλάδα ήδη τα δύο μεγαλύτερα ΤΕΙ έχουν μετεξελιχθεί σε Πανεπιστήμια, για άλλα δύο έχει βγει το σχέδιο νόμου και όλα τα υπόλοιπα με δύο εξαιρέσεις βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο συζητήσεων.

Συνεπώς, τι αξίζει στη Λάρισα; Να περιοριστεί σε ένα από τα τρία τελευταία ΤΕΙ που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα παραμείνουν εκτός του νέου ακαδημαϊκού χάρτη ή να αποτελέσει βασικό και αναπόσπαστό πυρήνα του τρίτου μεγαλύτερου Πανεπιστημίου της χώρας;

* Από τους Βασίλη Βλάχο και Ηλία Σαντουρίδη, μέλη ΔΕΠ του ΤΕΙ Θεσσαλίας